Automatische zakbaak

Automatische zakbaak metingen: continue meten van zettingen zonder locatiebezoek
De bodemopbouw in Nederland is zeer divers. Door de steeds strenger wordende eisen, dient een aannemer met een steeds korter tijdsinterval het resultaat van haar werkzaamheden aan te tonen. Dit geldt ook voor de (rest)zettingseisen bij ophogingen. Door gebruik te maken van een zakbaak voorzien van telemetrie in combinatie met een geautomatiseerde meetsysteem kunnen zettingen van grondlichamen continue en op afstand worden gemeten. Daarmee kan goed worden voldaan aan de eisen van een hoge nauwkeurigheid en korte meetintervallen tegen beperkte kosten.

Meetmethode traditionele meting en automatische zakbaak
Zettingen van grondlichamen worden traditioneel gemeten met zogenaamde zakbaken. Een zakbaak is een plaat met een meetbuis, welke op het oorspronkelijke maaiveld wordt geplaatst voordat er grond wordt opgehoogd. Door de stang voor, tijdens en na het ophogen in te meten, kan een uitspraak over de zetting in de tijd worden gedaan. Het inmeten van de zakbaak wordt uitgevoerd door een landmeetkundige, welke de bovenzijde van de meetpaal van de zakbaak ten opzichte van een referentieniveau (bijvoorbeeld zettingsvrije meetpunten) inmeet met een waterpastoestel of tachymeter. Na het inmeten worden de meetgegevens (hoogten en tijdstip meting) overgenomen in een spreadsheet. Hiermee worden de zettingen in de tijd gepresenteerd. Deze traditionele meetmethode kost relatief veel tijd en menselijke fouten zijn mogelijk. Een automatische zakbaak fungeert op het meetprincipe dat het zettingsvrije meetpunt zeer dichtbij gecreëerd wordt door een sondeerstang weg te drukken in een stabiele zandlaag waar geen zetting optreed als gevolg van de werkzaamheden. De zakbaak wordt vervolgens over de sondeerstang geplaatst. Door de positie van de bovenzijde van de zakbaak met een verplaatsingsopnemer continue te meten ten opzichte van de bovenzijde van de sondeerstang, kan de zetting van de zakbaak continu worden gemeten. Het meetsysteem wat hiervoor wordt ingezet meet daarbij uiterst nauwkeurig de zakking (<1mm).

Mocht het gezien de omstandigheden nodig zijn, bijvoorbeeld doordat de ruimte ontbreekt of de kans op beschadiging erg groot is, dan kunnen wij tevens voorzien in een ondergrondse variant. Deze automatische zakbaak wordt bij de start van het werk onder maaiveld afgewerkt.

Analyse resultaten en rapportage
Door de zetting van de zakbaak continu te meten ontstaat een betrouwbare en nauwkeurige continue datareeks. Hiermee kunnen restzettingen nauwkeuriger en sneller worden vastgesteld, omdat door de hogere datadichtheid en hogere nauwkeurigheid, sneller een goede zakbaakfit mogelijk is. Er kan hiermee sneller worden vastgesteld of de uitgangspunten met betrekking tot de bodemparameters juist zijn en of de uitgangspunten, zoals benodigde tijd en hoeveelheid en type ophoogmateriaal, correct zijn aangenomen. Wiertsema & Partners heeft een datapanel ontwikkeld (www.wepgis.nl) waarin deze meetdata continue online wordt gepresenteerd. Hierdoor kunnen de metingen door derden worden gevolgd en gedownload en is de meetdata op ieder moment inzichtelijk. Wiertsema & Partners kan voor de start van de werkzaamheden het veld­ en laboratoriumonderzoek uitvoeren en op basis daarvan de geotechnische adviezen opstellen. Wij kunnen hierdoor met de inzet van de automatische zakbaak en door de inzet van de Back Office vlot inspelen op de gemeten zettingen en tijdens de uitvoering adviseren over ophoogslagen of zettingstijd.

Zettingen zijn geotechnisch nauw verbonden met water(over)spanningen. Daarom worden de automatische zakbaken vaak uitgevoerd in combinatie met waterspanningsmeters (WSM’s) en zandhoogtemeters. Deze aanvullende metingen kunnen eveneens via www.wepgis.nl ontsloten worden.

Samengevat heeft de automatische zakbaak de volgende voordelen:

• continue datareeks;
• hoge meetnauwkeurigheid;
• snel inzichtelijk zettingsverloop;
• zeer goede mogelijkheid om de geprognotiseerde met de optredende zettingen te vergelijken;
• vermindering kans op menselijke fouten;
• financieel aantrekkelijk.

Afhankelijk van de situatie kunnen wij als alternatief voor een automatische zakbaak tevens zakkingen meten middels de inzet van diverse alternatieve meetsystemen, zoals bijvoorbeeld een zettingsmeetslang.